Indonesia muốn vượt Việt Nam, thành nước sản xuất cà phê lớn thứ hai thế giới

Bộ trưởng Điều phối Các vấn đề Lương thực Zulkifli Hasan (ông Zulhas), cho biết Indonesia hiện đứng thứ tư toàn cầu với hơn 700.000 tấn cà phê được sản xuất hàng năm. Ông tin rằng con số này có thể tăng đáng kể nếu áp dụng đúng chiến lược.

“Giá hiện tại rất thuận lợi, vì vậy chúng ta cần tăng năng suất,” ông Zulhas nhấn mạnh. Ông cho rằng cần cải thiện chất lượng giống cây trồng, quy trình xử lý sau thu hoạch và bao bì cạnh tranh hơn để nâng cao giá trị của cà phê Indonesia.

Ông cũng cho biết Indonesia sở hữu những vùng đất rộng lớn phù hợp để trồng cà phê – từ vùng cao nguyên Aceh đến khu vực phía đông Papua – mỗi nơi sản xuất cà phê với hương vị đặc trưng riêng. Hiện nước này có 54 chỉ dẫn địa lý (GI) cho cà phê, bao gồm 26 cho Arabica, 24 cho Robusta, ba cho Liberica và một cho Excelsa.

“Cà phê không chỉ là một mặt hàng, mà còn là lối sống của các cộng đồng trên khắp đất nước chúng ta. Từ vùng cao nguyên Gayo đến sườn đồi Toraja, cà phê là biểu tượng của sự chăm chỉ, di sản văn hóa và niềm tự hào dân tộc,” ông Zulhas nói.

Hiện Indonesia đứng sau Brazil, Việt Nam và Colombia trong sản xuất cà phê toàn cầu. Việt Nam – nhà sản xuất lớn thứ hai – nổi tiếng với quy mô trồng Robusta lớn, với sản lượng đạt 1,8 triệu tấn mỗi năm.

Để thu hẹp khoảng cách này, ông Zulhas kêu gọi tăng cường hợp tác giữa chính phủ và khu vực tư nhân nhằm khai thác tối đa tiềm năng cà phê của Indonesia.

Theo số liệu của Cơ quan Thống kê Trung ương (BPS), từ tháng 1 đến tháng 9 năm 2024, Indonesia đã xuất khẩu 342.220 tấn cà phê với giá trị 1,49 tỷ USD. Trong khi đó, nhập khẩu cà phê chỉ đạt 67.650 tấn, trị giá 319,84 triệu USD.

Các thị trường xuất khẩu hàng đầu của Indonesia bao gồm Philippines (85.000 tấn), Mỹ (31.730 tấn) và Malaysia (32.330 tấn), phần còn lại được xuất sang các quốc gia khác.

Về nhập khẩu, Việt Nam dẫn đầu trong số các quốc gia cung cấp cà phê cho Indonesia với 47.270 tấn. Đứng thứ hai là Brazil (13.040 tấn) và tiếp đến là Malaysia (1.840 tấn).

Theo Nikkei Asia, Indonesia chủ yếu trồng cà phê robusta, nhưng cũng sản xuất arabica chất lượng cao, với các thị trường xuất khẩu chính gồm Mỹ, Ai Cập, Malaysia, Nhật Bản và Ấn Độ.

Tuy nhiên, xu hướng tiêu dùng cà phê ngày càng phổ biến trong nước, cùng sự phát triển mạnh của các chuỗi quán cà phê giá rẻ như Fore, Kopi Kenangan và Flash Coffee, đang thúc đẩy tiêu thụ nội địa. Đồng thời, nhập khẩu  cà phê từ các nước như Việt Nam, Brazil và Malaysia cũng gia tăng.

Ông Moelyono Soesilo, Chủ tịch Hiệp hội Xuất khẩu và Công nghiệp Cà phê Indonesia, lên tiếng cảnh báo: “Nếu không nâng cao năng suất, Indonesia có thể trở thành nước nhập khẩu ròng cà phê trong vòng 5 năm tới,” ông nói với Nikkei. Ông Soesilo đã có hơn 30 năm hoạt động trong ngành cà phê.

Tuy nhiên, việc tăng sản lượng không hề đơn giản. Giá phân bón cao, nông dân già hóa và thời tiết cực đoan gia tăng do biến đổi khí hậu đã góp phần khiến sản lượng cà phê của Indonesia sụt giảm nghiêm trọng – một xu hướng có thể không thể đảo ngược.